Prowadzenie księgowości w firmie a rola księgowej

Księgowość skupia się na chronologicznym prowadzeniu ewidencji księgowej na bazie dowodów księgowych. Posługując się wpisami do ewidencji księgowej działalność w prosty sposób skontroluje finanse. Przechowywane są tam wszystkie wydarzenia finansowe firmy czego bazą są faktur i rachunków. Tak tworzony zapis wydarzeń gospodarczych w księgowości daje pogląd na zakupy, sprzedaż, inwestycje, wypłaty , podatki i innych działań finansowych.

Z kolei rachunkowość zawiera więcej niż to co liczy się do zakresu księgowości. W rachunkowość wliczają się także rachunek kosztów, kalkulacja, planowanie i analiza kosztów oraz finansowa sprawozdawczość, czyli szersze informacje na temat finansów firmy.

Prace księgowej wybiegają szerzej poza tworzenie rachunkowych ksiąg. Co więcej księgowe w biurach rachunkowych podejmują się przygotowywania zestawień obrotów i sald, wyceny pasywów i aktywów oraz segregacji i katalogowania dokumentów firmy. Dzięki usługom biura rachunkowego, przedsiębiorstwo zdobywa nadzór nad poprawnością wyliczeń z kontrahentami, całkowitą ewidencję zdarzeń gospodarczych oraz weryfikację dokumentów. Księgowa sporządza wymagane finansowe sprawozdania, a także składa dokumenty ZUS oraz podatkowe deklaracje.

Jak prowadzona jest księgowość

Księgowe mają możliwość prowadzenia księgowości kilkoma sposobami w zależności od formy, wielkości, charakteru oraz metod działania przedsiębiorstwa.  Księgowe zazwyczaj pomagają klientom dobrać odpowiednią do charakteru firmy formę prowadzenia ksiąg zgodnie z przepisami.

Księga Handlowa (pełna księgowość

Pierwszym wśród nich jest księga handlowa (pełna księgowość), jaką regulują zasady dostępne w ustawie o rachunkowości. Pod terminem pełnej księgowości znajduje się najsilniej opracowana metoda rozliczania. Jej zadaniem jest wykazanie w dokładny sposób finansowej sytuacji firmy – jej rentowności, gospodarności oraz płynności.

Według ustawy o rachunkowości, pełną księgowość mają prowadzić:

  • spółki handlowe – osobowe, kapitałowe, spółki w organizacji;
  • osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz partnerskie spółki, gdy we wstecznym roku obrachunkowym ich przychody netto ze sprzedaży wyniosły co najmniej 2.000.000 euro w w złotówkach;
  • jednostki organizacyjne tworzone na bazie bankowego prawa, przepisów o obrocie wartościowymi papierami, przepisów o inwestycyjnych funduszach oraz zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów w dziale funduszy emerytalnych, bez względu na wysokość przychodów;
  • województwa, powiaty, gminy oraz ich związki;
  • jednostki organizacyjne bez prawnej, a generujące przychód;
  • fundacje i stowarzyszenia, nawet kiedy ich przychodem są zaledwie członkowskie składki;
  • oddziały oraz przedstawiciele działalności zagranicznych.

Firmy niewskazane powyżej, jeżeli pobierają na wykonanie zleconych zadań dotacje lub subwencje ze skarbu państwa, funduszów celowych lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego – od początku roku obrachunkowego, w jakim dotacje są dla nich zatwierdzone.

KPiR, czyli książka przychodów i rozchodów księga podatkowa

Innym sposobem prowadzenia księgowości jest księgowość jako książki przychodów i rozchodów, czyli KPiR . Trafiają do niej wpisy rozchodów i przychodów, a na ich bazie księgowa może określić dochód, co podlega opodatkowaniu. Podstawą regulującą zasady prowadzenia KPiR jest odpowiednie Rozporządzenie Ministra Finansów. W prostej księgowości koszty powinny zawierać informacje, jakie wśród nich są, a jakie nie są kosztami uzyskania przychodu. Oprócz tego w każdym miesiącu trzeba tworzyć zestawienie dochodów, kosztów i przychodów z podziałem na podatkowe zwolnienia. Potrzebna jest także ewidencja środków trwałych, pracowników oraz spis dochodów zwolnionych z podatku z poprzednich lat. Niekonieczne są ewidencja pieniężnych operacji np. bankowych wyciągów.

KPiR muszą prowadzić osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, kiedy przychód wcześniejszego roku obrachunkowego nie równa się 2.000.000 euro w złotówkach.

Rozliczenie na ryczałcie

Kolejnym sposobem jest ryczałt, czyli prosta forma podatkowa, której stawki wynoszą od 2% do 17%. W rozliczeniu ryczatłowym nie zawiera się kosztów uzyskania przychodów. Stąd też firma nie ma obowiązku prowadzenia Księgi handlowej ani Książki Przychodów i Rozchodów. Zamiast tego potrzebne jest tworzenie listy przychodów oraz ewidecji środków trwałych oraz wartości prawnych i niematerialnych oraz wykaz wyposażenia – jeżeli je ma.

Z ryczałtu mają możliwość korzystania:

  • osoby fizyczne zyskujące przychody z prowadzenia firmy
  • przedsiębiorstwa drogą spadku
  • spółki cywilne, jeśli tylko osoby fizyczne są wspólnikami
  • spółki cywilne osób fizycznych oraz działalności gospodarczych pozyskanych drogą spadku
  • spółki jawne, jeśli tylko osoby fizyczne są wspólnikami

Wytycznymi do spełnienia jest to, żeby przychody we wcześniejszym roku podatkowym nie przekroczyły limitu 2 mln euro, liczonego według kursu euro ustalanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy roboczy dzień października w poprzednim roku.